Sanayide Yerlileştirme Projesi Neleri Kapsamalı?
Yeni Ekonomi Reformu’nun diğer önemli bir ayağı da sanayide yerlileştirme çalışmalarında yapılacak reformlar. Özellikle ihracatın artırılması ve ithal ikamesi yaratan ürünlerin üretimi konusunda önemli yapısal reformların gerçekleştirilmesi söz konusu. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından açıklanan yeni reform paketi kapsamında, “Sanayi Yerlileştirme Programının” mayıs ayında kamuoyu ile paylaşılacağı ifade edilmişti.
Bu doğrultuda, Sanayi Bakanlığı, Ar-Ge’den yatırım ve ihracata tüm adımların tek pencereden yönetildiği, arz-talep bileşenlerinin desteklendiği, öncelikli orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürünlere yönelik stratejileri hayata geçireceğini açıkladı.
Türkiye, son 15 yıllık süreçte sanayide gerçekleştirdiği yatırımlar ve teknolojik dönüşümle birlikte, orta düşük teknoloji grubundan orta yüksek teknoloji grubuna geçişini tamamlamıştır. Önümüzdeki dönemde gerçekleştirilecek Yerlileştirme ve Dördüncü Sanayi Devrimi çalışmalarıyla ülkemiz, teknoloji yoğunluğuna göre imalat sanayi kategorisinde yüksek teknoloji grubuna çıkacak kapasitededir.
Sanayicilerimizin ve teknoloji girişimcilerimizin ülkemize karşı yapılan ekonomik saldırılardan olumsuz etkilenmemeleri için yerlileştirme adımlarının hızlandırılmasının önemi büyüktür. Tabi yerlileştirme adımları bu ülkede üretim yapan yerli ve yabancı her firma için geçerlidir. Sonuçta ülkeye 16 senede 201 milyar dolarlık doğrudan yatırım gelmiştir.
Öncelikli olarak orta ve uzun vadeli bir planlama yapılması gerekmektedir. Bilindiği üzere; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın bu konuda 2016 yılında yaptığı yerlileştirme çalışmaları kapsamında, ara malı olarak ithal etmekte olduğumuz 30 milyar dolarlık yaklaşık 3 bin çeşit ürün detaylı bir şekilde incelemeye alınmış ve yerli üretimlerinin gerçekleştirilmesi için bir çalışma başlatılmıştı. Ancak bugün itibariyle alınan mesafe yeterli değildir.
İhracatın yüksek katma değerli ve teknoloji yoğun bir yapıya kavuşması için yapısal bir dönüşüm ihtiyacı bulunmaktadır. Orta ve yüksek teknolojili ürünlerin ihracat içerisindeki payını artırmaya yönelik birikimler kullanılarak, sektörlerin yüksek teknolojili sektörlere dönüşümü sağlanmalı ve İhracatın kalitesi artırılmalıdır. Örneğin; Tekstil sektörü için kompozit ürün veya teknik tekstil alanında, teknik iplik üretimi vb. konularda ürünlerin farklılaştırılmasında AR-GE çalışmalarının artırılıp ticarileştirilmesi sağlanmalıdır.
Yine, ithal edilen yan sanayii ürünlerinin üretilmesi için parça üreten yan sanayinin destek ve teşvike ihtiyacı bulunmaktadır. Otomotiv sanayii ve kalıpçılık gibi yerlileşmeye katkısı olan sektörlere yönelik, özellikle Eximbank kredilerinin katkısı önem arz etmektedir.
Yerli üretimin güçlü olduğu ancak dışa bağımlılığın da olduğu bazı gelişmiş bölgelerimizde, ithal edilen parçaların üretilmesi için yatırım teşvik ve destekleri önem arz etmektedir. Kompleks ve büyük yatırımlar gerektiren ürünlerin millileştirilmesinde ise, seçilecek özellikli firmaların konuya özel tasarlanmış yatırım teşvik mekanizmalarıyla desteklenmesi yoluna gidilmelidir.
Tabi yerlileştirmeyi gerçekleştirirken, ürünün üretilmesinin yanı sıra verimli üretilmesine de odaklanılmalıdır. Bu ürünleri üretecek olan özellikle de KOBİ nitelikli firmalara yönelik süreç optimizasyonu, enerji ve kaynak verimliliği ve dış ticaret gibi alanlarda bilgilendirme, yönlendirme ve danışmanlık desteği verecek güçlü bir saha yapılanması kurgulanmalıdır.
Teşvik sistemleri gözden geçirilmeli, çeşitli kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen teşvik ve destekler bütüncül bir yapıda yeniden dizayn edilmelidir. Teşvik mekanizmaları karmaşık olmamalı, basit, uygulanabilir ve izlenebilir olmalıdır.
Ayrıca; yatırım süreçlerinde farklı mevzuata sahip kurumların yetki sahibi olması ve aynı işlemler için birden fazla kurumun mevzuatının uygulanıyor olması, işlem sürelerinin uzamasına sebep olmaktadır. Bu sebeple, farklı kurumların mevzuatlarının uyumlaştırılmasına ihtiyaç bulunmaktadır.
Hibe, destek ve teşviklerinin sektörlere daha iyi tanıtılması; açılan çağrıların ve yürürlükteki desteklerin duyurulması için çatı kuruluşlar ile yatırım destek ofislerinin iyi çalışmaları gerekmektedir.
Finans sektörünün kredi risk iştahını yönlendirmeye yönelik düzenlemeler de yapılmalıdır. Finans sektörünün belirlenecek ürünleri üretmek için yatırım yapan veya bu ürünleri üreten işletmelere özel KGF destekli finansman paketi oluşturulabilir. Oluşturulacak bu paketlerle, özellikle KOBİ nitelikli işletmelerin desteklenmesi konusunda KOSGEB faiz desteği verilebilir.
Örneğin, şu an uygulamada olan KOSGEB’in KOBİ Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı ve Stratejik Ürün Destek Programının uygulanmasını yaygınlaştırmak gerekir.
Mevcut Organize Sanayi Bölgelerinin altyapıları iyileştirilmelidir. Doluluk oranları ve ihtisaslaşmaları göz önünde bulundurularak, kentsel yerleşmeler içinde kalmış olan ve dağınık haldeki sanayi tesislerinin organize sanayi bölgeleri ile diğer sanayi alanlarına taşınması ivedilikle sağlanmalıdır.
Sonuç olarak; yerlileştirilen ürünlerin sektörlerimizde oluşturacağı çarpan etkisiyle, ihracatımız içerisinde orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürünlerin payı artacaktır. 312 Organize Sanayi Bölgesi, 472 sanayi sitesi, 968 Ar-Ge ve Tasarım Merkezi, 72 Teknoloji Geliştirme Bölgesi ve dahi yüksek nitelikli insan kaynağıyla, ülkemiz sanayisi bu dönüşümü yapacak altyapıya sahiptir.
KOBİ’leri ve işletmeleri yönlendirebilecek Kobi Danışmanlarına fazlaca ihtiyaç vardır. Akredite Kobi Danışmanlığı yaygınlaştırılmalı ve Sakarya Üniversitesinden başka üniversitelerin de bu akreditasyonu sağlaması gerekir. Nitelikli personeller yetiştirilmeli ve her KOBİ kendi ARGE Merkezini kurmalıdır.
Kaynak: Yazar Şahap Kavcıoğlu
Kobi-Line Haber Merkezi
07.05.2019
Hibe Kredi Haberlerini Mail Adresinize Gönderelim!
Bu içerik 2515 defa görüntülendi.
.png)
.png)
.png)
