İlginç Rengiyle Dikkat Çeken Bu Canlı Üreticisine Çok Kazandırıyor
Rengindeki farklılık, zengin protein içeriği, ilginç ve farklı lezzetiyle ilgi çeken bir üründen söz etmek istiyoruz. Mavi yengeç, son yıllarda popülerliği artan bir besin kaynağı. Hem lezzetiyle, hem de avlanma biçimiyle turistlerin ilgisini çekiyor. Hatta Dalyan’da bulunan tekne turu işletmecilerine umut olmuş durumda. Caretta caretta’larıyla ünlü olan bölge, şimdilerde mavi yengeçleriyle popüler hale geldi.
Son yıllara kadar Türkiye’de en azından gurme yemek seçeneği olarak fazla bilinmeyen mavi yengeçler, Akdeniz ve Ege Bölgesi’nde yaşıyor. Ekonomik değeri yüksek ama Türkiye’de henüz büyük üretim tesisleri ve çiftlikleri mevcut değil. Temel olarak Dalyan Su Ürünleri Kooperatifi tarafından yetiştirilerek, bölgedeki restoranların ihtiyaçları karşılanıyor. Bu ilginç canlılar restoranların yanı sıra tekne turcularının işine de yarıyorlar. Doğal ortamda yaygın olarak bulunan mavi yengeçlerin Nisan ayının ikinci haftası sezonunun açılmasıyla bu turlar başlıyor ve Ekim ayı sonuna kadar devam ediyor.
Ne var ki, Dalyan Bölgesi’nde düzenlenen mavi yengeç avlama turları konusunda bazı tartışmalar var. Av faaliyetlerinin yasak olup olmadığı tartışması akıllarda soru işareti yaratıyor. Peki, bu turlar hangi durumda yasak ya da değil? Bu soruya Dalyan Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı Arif Yalılı, kooperatif faaliyeti olarak yapılan etkinlikler dışında avlanma faaliyetlerinin yasak olduğunu belirtti.
Görünen o ki turizm sektöründe yaşanan sıkıntı bazı tur tekne sahiplerini mavi yengeç yakalama turları düzenlemeye itmiş. Önceki yıllarda avlanmaları yasak olmayan bu canlılar, av yasağının gelmesi ile beraber kooperatifin kontrolü altına alınmış. Mavi yengeç yakalama turları olarak düzenlenen aktiviteler, işletmeciler tarafından sportif balık avcılığı olarak adlandırılıyor. Turlarda yengeçlere zarar vermediklerini iddia eden işletmeciler, avlarken olta yerine misina kullandıklarını söylüyor. Tur tekne işletmecilerinin söylediğine göre, turistler yakaladıkları mavi yengeçleri ellerine alıp fotoğraf çekildikten sonra ise tekrar denize yaşam alanlarına bırakıyor. Kooperatif yetkilileri, av yasağını dinlemeyen bazı teknelerin yasadışı avlama yaptığından şikâyet ediyor. Dalyan Belediyesi’nin de bu konuda mücadele ettiği söyleniyor.
Adını kıskaçlarındaki mavi renkten alan yengeçlerin asıl vatanı Amerika ve Kanada’nın açık denizleri. Et kalitesi ve nadir bulunma özelliği nedeniyle ekonomik değeri yüksek. Gelişmiş ülkelerde lüks bir ürün olarak yüksek fiyatlara satılıyor. Çin, Tayland, Endonezya, Japonya, Filipinler, İspanya, Fransa ve ABD gibi ülkelerde özellikle lüks restoranlarda ve gurme yiyeceklerin satıldığı dükkanlarda talep görüyor. Bu ülkelerde mavi yengeç etinin kilosu 100 ile 150 dolar arasında değişiyor. Dünya pazarlarında canlı ya da işlenmiş olarak her mevsim alıcı buluyor.
Türkiye’de ise durum farklı. Örneğin, İstanbul’daki balık restoranlarında çok nadir bulunuyor. Yaz ayları avlanmak için tam zamanı. Dalyan ve Antalya’nın çevre bölgelerinde sezon zamanı bulunsa da, ağırlıklı olarak ihraç ediliyor. Türkiye balık tüketimi konusunda Avrupa ülkelerinin oldukça gerisinde. Bu durum mavi yengeç tüketiminde de geçerli. Tüketimi sadece Akdeniz bölgesinin turistik ilçeler ile sınırlı. Buralarda tanesi 15-20 TL arasında satılıyor. Her bir yengeçten büyüklüğüne göre 50-90 gram arası et çıktığı düşünüldüğünde, bu canlının doyumluk değil tadımlık tüketilmesi gerektiği anlaşılıyor.
Mavi yengecin yetişme bölgelerinin, doğal düşmanları olan müren, levrek, vatoz gibi yırtıcı balık türlerini barındırmaması gerekiyor. Özel çiftliklerde her türden et, sakatat, mezbaha artıklarıyla beslenebilen yengeçler üreme konusunda oldukça verimli. Mavi yengecin etinde protein çok bol. Etin en yoğun olarak gövdesinde bulunuyor. Ayrıca kıskaç ve bacak bölgelerinde de az miktarda et var.
Muğla iline bağlı Ortaca İlçesi Belediyesi, Dalyan’ın turizm amaçlı tanıtımı için çeşitli etkinlikler düzenliyor ve uluslararası fuarlara katılım sağlıyor. Bölgede turizmi sekiz aya yaymak için çabaladıklarını belirten Ortaca Belediyesi Başkan Yardımcısı Mehmet Kuş, bölgenin markalaşmasının turist sayısının artmasında etkili olacağı görüşünde. Son iki yıldır turist sayısının azaldığını ve işletmelerin ekonomik sıkıntı çektiğini söyleyen Kuş, bu sene havaların geç ısınması nedeniyle sezonun da geç açıldığını belirtiyor. Kuş, mavi yengeç turları hakkında ise şunları söylüyor:
“Turist sayısı az olunca, tur sahipleri kaplumbağa turlarından sonra mavi yengeç turları da düzenlemeye başladı. Turistlerin ilgisini çeken bu turlara talep giderek arttı. Daha önceki yıllarda turist sayısı yüksek olduğundan dolayı, bölgenin reklama ihtiyacı yoktu fakat şimdi pasta dilimi küçüldükçe, turizmciler farklı arayışlara girdi. Belediye olarak sezon dışında mavi yengeç avlayan teknelere müdahalelerimiz oldu. Kooperatif dışında yapılan bu tür etkinlikleri belediye olarak önlemeye çalışıyoruz.”
Türkiye’de mavi yengeçleri Antalya Demre Gölü’nden Dalyan Bölgesi’ne kadar çeşitli yörelerde bulmanız mümkün. İstanbul da dâhil olmak üzere ülkemizde fazla piyasası olmayan yengeçlerin çoğu ihraç ediliyor. Bu yengeçlerin büyüme süreleri üç yılı buluyor. Etindeki yüksek protein nedeniyle tercih ediliyor; ayrıca afrodizyak etkisine sahip olduğuna da inanılıyor. Tadı, lezzetli bir balığın tadına benzer. İnsanlar etinin mavimsi olduğunu düşünürler; aslında eti beyazdır. Kıskaçları mavi renklidir.
Kobi-Line Haber Merkezi
14.08.2017
Hibe Kredi Haberlerini Mail Adresinize Gönderelim!
Bu içerik 15388 defa görüntülendi.
.png)
.png)
.png)
